Hoà giải thương mại, tại sao không?

Nghị định số 22/2017/NĐ-CP quy định về hoà giải thương mại đã ra đời gần 02 năm, mang lại một giải pháp mới để giải quyết tranh chấp chấp thương mại một cách hiệu quả, nhanh gọn và chi phí thấp hơn so với các biện pháp truyền thống như khởi kiện tại Toà án, Trọng tài thương mại. Thế nhưng, đến nay, rất ít người, và doanh nghiệp biết và áp dụng giải pháp này.

Để hiểu rõ hình thức giải quyết tranh chấp thương mại bằng hoà giải thương mại, Saigonmind Law Firm xin giới thiệu một số nội dung căn bản của Nghị định số 22/2017/NĐ-CP (gọi tắt là Nghị định 22).

Các hình thức giải quyết khi có tranh chấp thương mại – Hoà giải thương mại là gì?

Trong quá trình hoạt động kinh doanh, ký kết, thực hiện hợp đồng, các cá nhân, doanh nghiệp có thể phát sinh các tranh chấp. Thông thường, các tranh chấp này có thể giải quyết bằng con đường thương lượng giữa các bên. Khi không thương lượng được, bất kỳ bên nào có thể thực hiện quyền tố tụng đưa tranh chấp ra Toà án hoặc Trọng tài thương mại để phán quyết.

Thực ra, thế giới đã tồn tại giải pháp hoà giải thương mại bên cạnh các cách giải quyết truyền thông như trên. Hoà giải thương mại là việc giải quyết tranh chấp thương mại do các bên thoả thuận và được chủ thể hoà giải thương mại làm trung gian hỗ trợ, ghi nhận và xác nhận kết quả thoả thuận giữa các bên. Đây là một phương thức khá tiến bộ, giảm thiểu thời gian giải quyết, đảm bảo tính bảo mật cao, đồng thời giảm thiểu tối đa mọi chi phí để thực hiện hoạt động tố tụng để giải quyết tranh chấp.

Như vậy, kể từ sau Nghị định 22, Chúng ta có các hình thức để giải quyết tranh chấp thương mại như sau:

- Các bên tự thương lượng;

- Bất kỳ các bên thực hiện quyền tố tụng: giải quyết tranh chấp tại Toà án, hoặc Trọng tài thương mại;

- Thực hiện hoà giải thương mại với chủ thể có chức năng hoà giải thương mại.

Phạm vi giải quyết tranh chấp bằng hoà giải thương mại:

Theo nghị định 22 các tranh chấp dưới đây có thể giải quyết bằng hoạt động hoà giải thương mại:

 - Các tranh chấp phát sinh từ hoạt động thương mại;

- Các tranh chấp giữa các bên trong đó có một bên hoạt động thương mại;

- Tranh chấp khác giữa các bên mà pháp luật quy định được giải quyết bằng hoà giải thương mại.

Chủ thể thực hiện hoà giải thương mại

Theo Nghị định 22, có 02 loại chủ thể thực hiện hoạt động hoà giải thương mại:

a) Hoà giải viên thương mại theo vụ việc: là cá nhân có đủ điều kiện theo quy định tại Nghị định 22 để đăng ký làm hoà giải viên thương mại theo vụ việc, sẽ nộp hồ sơ đăng ký làm hoà giải viên thương mại theo vụ việc tại SởTư Pháp sở tại. Nếu được chấp thuận, cá nhân đó sẽ được thực hiện hoạt động hoà giải thương mại theo từng vụ việc.

b) Tổ chức thực hiện hoà giải thương mại: gồm Trung tâm Hoà giải thương mại được thành lập theo Nghị định 22; và Trung tâm trọng tài thương mại có đăng ký hoạt động hoà giải thương mại theo nghị định 22.

Tuỳ theo hợp đồng, thoả thuận thương mại mà các bên đã ký kết, nếu có quy định chọn hình thức hoà giải thương mại để giải quyết tranh chấp, thì khi xảy ra tranh chấp, nếu không thương lượng được, các bên có thể chọn Hoà giải viên thương mại theo vụ việc để giải quyết theo trình tự, thủ tục hoà giải, hoặc chọn Trung tâm Hoà giải, Trọng tài Thương mại để thực hiện hoà giải theo quy tắc hoà giải của tổ chức đó.

Hiệu lực của thoả thuận hoà giải thương mại

Khi đạt được kết quả hòa giải thành, các bên lập văn bản về kết quả hòa giải thành, hoà giải viên thương mại theo vụ việc hoặc đại diện tổ chức hoà giải thương mại ký xác nhận vào biên bản. Văn bản về kết quả hòa giải thành có hiệu lực thi hành đối với các bên theo quy định của pháp luật dân sự. 

Bất kỳ các bên có thể gửi văn bản kết quả hoà giải thành cho Toà án để xem xét, công nhận theo quy định pháp luật dân sự. Nếu được Toà án ra quyết định công nhận hòa giải thành ngoài Tòa án, thì Thoả thuận hoà giải thành sẽ được thi hành như bản án của Tòa án theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự (khoản 9 Điều 419 BLTTDS). Trường hợp nếu Toà án không công nhận kết quả hòa giải thành ngoài Tòa án, thì không làm ảnh hưởng đến nội dung và giá trị pháp lý của kết quả hòa giải thành ngoài Tòa án. Thỏa thuận vẫn có hiệu lực ràng buộc đối với các bên tham gia thỏa thuận (đoạn 2 khoản 6 Điều 419 BLTTDS).

 Trường hợp không đạt được kết quả hòa giải thành, các bên có quyền tiếp tục hòa giải hoặc yêu cầu Trọng tài hoặc Tòa án giải quyết tranh chấp theo quy định của pháp luật.

Kết luận

Giải quyết tranh chấp thương mại bằng hoà giải thương mại ngoài Toà án là một phương thức tiến bộ, có tính bảo mật cao, giảm thiểu thời gian và chi phí tố tụng để giải quyết tranh chấp đối với bất kỳ các bên.

Đồng thời, về phương diện xã hội, giải quyết tranh chấp bằng hoà giải thương mại cũng góp phần giúp cho các bên giữ được quan hệ đối tác, cũng như niềm tin trong các giao dịch kinh doanh của mình.

Liên hệ:

Luật sư Hồ Hữu Hoành - Hãng luật Saigonmind

Website:  www.saigonmindlaw.com   Youtube: Saigonmind Hub

Tel/Viber: 0901 251 075       Email:  saigonmindlaw@gmail.com 

Tầng 10 Tòa nhà Vinaconex, số 47 Điện Biên Phủ, Phường Đakao, Quận 1, TP.HCM